Grijze wouw in ’t Roegwold Middengroningen
Op zoek naar alle tinten grijs
Afgelopen zomer op 1 augustus 2017 was het raak. Op waarnemingen.nl verscheen de melding: Grijze wouw Schildmeer, Tetjehorn met als bijschrift: ” Zittend in struik rug met opvallende vaalbruine waas. Onduidelijk of dit sleet is, of leeftijdsindicatie. Vogel te ver weg om fijne details te onderscheiden”.
Bij latere waarnemingen zou het duidelijk worden dat de bruine waas er op zou duiden dat het hier om een 1 e kalender juveniele Grijze wouw zou gaan. Een unieke waarneming voor het gebied in Middengroningen want nog nooit had iemand dit tot de verbeelding sprekende roofvogeltje in ’t Roegwold vastgesteld.
De eerste Groningse waarneming van een Grijze wouw was op 20 en 21 augustus 2015 in de omgeving van gemeente De Marne. In 2000 zat er een vogel geruime tijd, van 4 juni tot en met 23 augustus, in en rond de gemeente Emmen.
De Grijze wouw leeft vooral in open vlaktes zoals savannes, in de buurt van graslanden en landbouwgebieden. Hij jaagt vooral kleine zoogdieren maar ook op grotere insecten en reptielen. Hij bespiedt ze vanaf een hoger gelegen punt als: dode boomtakken, telefoonpalen en bovengrondse elektrische leidingen waarna hij al biddend zijn prooi na een duikvlucht slaat. Nu dus, was Tetjehorn, Overschild ook opgenomen in de korte lijst van waarnemingen der Grijze wouw in Nederland. Wat was de reden dat deze vogel, die in Europa alleen in Spanje, Portugal en Frankrijk voorkomt, zo noordelijk terechtgekomen is? Genoeg Speculaties en theorieën voor de gevorderde vogelaar.
Ik zelf kreeg die bewuste dag een appje van Matthijs van Eerden met de melding van waarnemingen waarna ik geen moment twijfelde en antwoorde ”ik ga er nu heen!!” Samen met Matthijs zijn we toen op weg gegaan naar de locatie die de melder had aangeduid. Het was nog niet zo makkelijk te vinden. Zoekt u maar eens een stip in een cirkel waar een struik moet staan in een gebied van ongeveer 160 hectare. We konden de locatie in het begin dus ook niet vinden. Uiteindelijk zijn we maar naar de vogeluitkijktoren gegaan waar iemand stond met een scoop. Van de vriendelijke meneer mochten we kijken. En toen zagen we hem.
Wouw factor
Boven op een rechtopstaande tak van een dode struik zagen we een vogel met de uiterlijke allure van een juweel. Een pareltje in een grauw gebied. Een roofvogel, iets groter dan een torenvalk met op zijn rug alle tinten grijs die je kan bedenken. Zwarte armdekveren en handpennen en een helder witgrijze kop met een zwart masker en twee helder rode kraaloogjes als robijntjes ingezet. Omdat het om een jong exemplaar ging was er nog een duidelijke bruine waas over het verenkleed en fijne tekening aan het eind van de veren van de rug te zien. Zoiets hadden we nog nooit gezien maar vandaag was de dag.
Omdat we onze nieuwsgierigheid niet konden bedwingen en graag van een bepaalde afstand een foto wilden maken als bewijsplaatje, gingen we nog een poging doen hem te benaderen. Toen we aan de overkant van het Schildmeer keken zagen we al een hele groep vogelaars staan. Allemaal afgekomen op de waarneming. Uiteindelijk hebben we de Grijze wouw gevonden en op acceptabele afstand een foto kunnen maken.
Maar, met deze waarneming was ook de jacht op de Grijze wouw begonnen.
Wouwmania
In de dagen daarna kwamen er tientallen nieuwsgierige vogelaars het gebied aandoen om maar een glimp op te vangen van de Grijze wouw. De Grijze wouwmania was begonnen. Van alle kanten uit Nederland kwamen vogelaars fotografen en andere belangstellenden toestromen. Heel vogel minnend Nederland maar ook daarbuiten was in de ban van de Grijze Wouw van het noorden. In het gebied waar nauwelijks bezoekers komen stond nu de parkeerplaats vol met auto’s, soms zelfs met een Belgisch en Duits kenteken. Ook bij de plaatselijke minicamping Wildemansheerd stroomden bezoekers toe om er speciaal voor de wouw een paar dagen te verblijven.
Vogelkijkhut Tetjehorn
Omdat ik de Wouw al gezien had en gefotografeerd was de spanning er af en heb ik mij er verder niet meer mee bezig gehouden dan alleen het observeren van het toegestroomde publiek en het fotograferen van Spreeuwenwolken tot dat mijn fotografenbloed opnieuw sneller begon te stromen.
Buitenkans
Grijze wouw in vlucht waarbij duidelijk de juveniele verenkleed te zien is. Foto: René Postema
10 augustus 2017 kreeg ik via de app een aantal foto’s van vogelvriend, René Postema binnen. ” Grijze wouw vliegt op 20 meter over mij heen en vangt een muis voor mijn voeten die hij in de lucht de nek doorbijt die hij daarna in een boom vlak voor me gaat opeten.”
Grijze wouw op scherp. Foto: René Postuma
Grijze wouw biddend met prooi. Foto: René Postema
Mijn hart begon weer sneller te kloppen, dat kan toch niet waar zijn. Dus wel, de volgende morgen liepen we met een waterig zonnetje samen op de dijk richting de locatie waar Grijze wouwshow zich had afgespeeld. En warempel, hij zat er. In het veld had hij net een dikke woelmuis gevangen en was vlak bij de dijk boven in een dode tak aan de maaltijd begonnen. Omdat hij zo druk met zijn eten bezig was waardoor hij geen oog voor zijn omgeving had kon ik op de dijk dichterbij sluipen. Met aanwijzingen van René achter mij die het gedrag van de vogel in de gaten hield kon ik erg dichtbij komen om de ene na de andere foto te maken van de Wouw die zijn prooi verorberd, het was een prachtgezicht. Het allermooist was dat de roofvogel zo onverstoord bezig was met zijn natuurlijke gedrag dat hij geen gevaar voelde en waarmee ik was opgenomen in zijn territorium. Toen de prooi voor de helft op was sprong hij even naar een andere tak om vervolgens de rest bijna in eenmaal naar binnen te schrokken zich ondertussen in evenwicht houdende met zijn vleugels in verband met de harde wind.
Woelmuis uit het vuistje
Mediahype
Omdat het zo bijzonder is dat deze vogel in ons gebied verbleef en wij de verwachting hadden dat hij niet heel lang bij ons zou blijven besloten we om even een berichtje met foto te laten plaatsen in onze plaatselijke regiokrant Het Bokkeblad en RTV-noord. Ik had het bericht nog niet eens gezien of ik werd gebeld. ”Met de redactie van Hart van Nederland”. Of ik de foto’s had gestuurd van de Grijze wouw. ”Dat klopt” zij ik. Of ik de volgende dag ook tijd had om hem te laten zien onder begeleiding van een cameraploeg en verslaggeefster voor een item in de Hart Van Nederland uitzending van 18:00 of 22:30 uur. Ik was even van slag en gaf aan of ik even mocht terugbellen. Dit had ik niet verwacht. Moest ik nu meedoen aan het commercialiseren of ”Vereftelingen” van de natuur of zoals ik het zo mooi hoorde?? Aan de andere kant: Het zou een mooi moment zijn om ons prachtige Groninger landschap van Overschild, Tetjehorn in ’t Roegwold te promoten en te laten zien aan heel Nederland. Het gaat al zo slecht in de wereld en met de natuur. Successen mogen gevierd worden. Het uitkiezen van een biotoop als ’t Roegwold door een Grijze wouw voor een lang verblijf was een succes dus moet je vieren. Het zal toch geen 2e projectX worden?? Onder het nadenken ontving ik een volgend telefoontje. Radio noord. Of het mogelijk was om de volgende dag even live in de uitzending te komen op de locatie waar de Grijze wouw was gezien. Het mot nait gekker word’n. Weer een organisatie die een succes wilde vieren, waarom is dit vogeltje zo populair ineens?? Lang verhaal kort.
De volgende ochtend zijn we op pad gegaan naar de vogelkijkhut voor de opnames van HVN samen met een paar opgetrommelde vogelaars. ”Voor de show” zij de redactie, om belangstelling te laten zien. Om negen uur hadden we afgesproken. Ik zij nog voor de telefoon dat we hem dan waarschijnlijk niet te zien krijgen omdat hij al tegen 6 uur elders op jacht gaat maar dat maakte niet uit. Samen met Carel Leemhuis, Wibe-Jan Postma, Annette en Ko de Wit en nog wat toevallige passanten hebben we hele leuke opnames gemaakt. René Postema was ondertussen in het veld om eventueel de Grijze wouw te lokaliseren. De Grijze wouw hebben we niet gezien, maar wel een jagende Visarend, overvliegende Sperwer, Slechtvalk en wat Torenvalken. Om half elf kwam nog even Radio noord voor de uitzending Babette in de ochtend. Nog talloze media hebben interesse getoond in de Grijze wouw en deze gepubliceerd..
Tijdens de opnames Foto: Wibe-Jan Postma
Carel Leemhuis wordt geïnterviewd Foto: Wibe-Jan Postma
Wiebe Klijnstra van Radio Noord Foto: Wibe-Jan Postma
Na dit mediacircus werd het weer rustig. De Wouw?? Die ging onverstoord verder.
Dannemeer
Naar mate de Grijze wouw zich steeds meer thuis voelde deste groter werd zijn territorium. Het jacht gebied breide zich steeds verder uit van het buitengebied van Overschild waar hij vanuit de elektriciteitsmasten jaagde, naar de meenteweg richting Dannemeer waar hij na een schijnbare periode van afwezigheid op 5 september werd waargenomen in een dode boom aan de Slochtermeenteweg. Hier heeft hij tot 3 oktober zijn jachtgebied gehad terwijl hij zijn slaapplaats hield in Tetjehorn op de plek waar hij op 1 augustus voor het eerst werd waargenomen. Op deze plek is hij die bewuste datum in de avond nog gefotografeerd waarna hij de volgende dag niet meer bij Dannemeer is waargenomen. Aan een avonduur van ruim twee maand was een eind gekomen. Een periode waarin een jonge Grijze wou op ontdekkingsreis een volledige juveniele verenkleed heeft geruild voor een volwassen. Je zou bijna zeggen dat hij van deze periode grijze haren heeft gekregen.
Grijze wouw en Sperwer in boom bij Dannemeer Foto: Wibe-Jan Postma
Al met al is het bezoek van de Grijze wouw aan ’t Roegwold in de gemeente Midden-Groningen de vogelsenzatie van 2017 in het noorden geworden.
Wilco van der Laan fotografie
Een van deze foto's : Digitaal, op canvas of één van mijn kalenders bestellen? Bekijk de webshop
In samenwerking met
